District Berchem realiseert innovatieve pergola op Frans Van Hombeeckplein

Ambitieus project
​District Berchem is ambitieus en innovatief op het vlak van het klimaatrobuust maken van haar grondgebied. Het district realiseert dit door het openbaar domein te ontharden, te vergroenen en te verblauwen. Kortom: door meer bomen en planten te voorzien en door het hemelwater maximaal ter plaatse op te vangen. Maar dit is niet op alle plekken evident. Daarom startte het district met een innovatief traject: samen met buurtbewoners op zoek gaan naar een vernieuwende oplossing om moeilijk te ontharden plekken toch te vergroenen en verblauwen. Het Frans Van Hombeeckplein is een ideale testplek want de parking onder het plein beperkt de onthardingsmogelijkheden aanzienlijk. Het innovatietraject werd opgezet binnen de Innovatieruimte van de afdeling Klimaat & Leefmilieu van de stad Antwerpen en werd begeleid door RebelGroup.De lessen uit dit proces worden meegenomen voor volgende projecten.

Berchems districtsburgemeester Evi Van der Planken licht toe: “Net zoals veel plekken in de stad kampt het Frans Van Hombeeckplein met typische uitdagingen eigen aan een grootstedelijke context. Hoe creëer je extra groen en schaduw op een plein waar tal van aanspraken op gemaakt worden? Er is een ondergrondse parking, een speelterreintje, mogelijkheden om te sporten… Door hier op een innovatieve manier te vergroenen, openen we nieuwe perspectieven voor tal van pleinen in de stad.”

De Groene Droom
​Atelier Recup in samenwerking met Rant architecten, Gatam en Klimplant vzw ging aan de slag om de ‘Groene Droom’ realiteit te maken. 150m² dolomiet werd vervangen door een verse laag groencompost, hakselhout en bodembedekkers om waterverdamping via de bodem te beperken. Bij de bestaande bomen werden groene zuilen gemaakt -gaten tot 1 meter diep, gevuld met groencompost- om de goede opname van nutriënten extra te bevorderen. Daarenboven komt er heel wat groen bij op het plein: de dolomietzone is getransformeerd naar een zelfregulerende plantentuin. De pergolaconstructie die bovenop de verharding staat draagt een verticale groenstructuur van klimplanten.

Meer biodiversiteit
​De toegevoegde groencompost en groenmassa, heesters, bodembedekkers en een mix aan klimaatbestendige klimplanten, zullen meer vogels, bijen en andere insecten aantrekken. De planten werden geselecteerd op hun robuustheid en aantrekkelijkheid voor vlinders en insecten.

Aanpak hitteproblematiek
​De pergola vormt een koelteplek om de hittestress op het plein te verzachten. De bestaande zitelementen komen tijdens de warmste zomerweken in een welgekomen schaduwzone terecht dankzij de begroeide pergolaconstructie.

In de lente (wanneer de klimplanten beginnen aangroeien), herfst en winter (de bladeren zijn gevallen en de zonnestand is lager), kan je echter wel nog steeds van de zon genieten.

Waterbeheer
​Tussen de klimplanten liggen over de pergola ook 4 zeiltjes met daaronder 4 watervaten. Samen goed voor een inhoud van 4000 liter zodat regenwater beschikbaar is in langere periodes van droogte. Er hoeft in principe geen extra bewatering meer te gebeuren.